Exobrain là dự án trí tuệ nhân tạo quan trọng của chính phủ Hàn Quốc góp phần rất lớn vào việc tạo ra nền tảng cho sự phát triển trí tuệ nhân tạo tại Hàn Quốc. Dự án Exobrain[1][2] là dự án nghiên cứu và phát triển lớn của chính phủ Hàn Quốc trong lĩnh vực AI, thực hiện trong 10 năm từ năm 2013 đến năm 2023, với mức đầu tư hơn 90 triệu đô la mỹ, cùng sự tham gia của 26 đơn vị gồm các viện nghiên cứu, trường đại học, và các công ty hàng đầu của Hàn Quốc về trí tuệ nhân tạo như: Viện nghiên cứu điện tử và viễn thông Hàn Quốc (ETRI), Viện khoa học và công nghệ tiên tiến Hàn Quốc (KAIST), Trường đại học công nghệ Pohang (POSTECH), Công ty Saltlux,…
Vào tháng 6/2023, Viện nghiên cứu điện tử và viễn thông Hàn Quốc (ETRI) đánh giá dự án trí tuệ nhân tạo “Exobrain” đã góp phần rất lớn vào việc tạo ra hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo tại Hàn Quốc với 490 bài báo trong và ngoài nước, 362 đơn xin cấp bằng sáng chế trong và ngoài nước, 8,5 tỷ won (~6,5 triệu USD) chuyển giao công nghệ và 13,3 tỷ won (~10 triệu USD) thương mại hóa[1].
Mục tiêu của dự án Exobrain là phát triển hệ thống đối thoại ngôn ngữ tự nhiên để giao tiếp kiến thức giữa con người và máy móc trong các lĩnh vực cụ thể. Exobrain (xem hình 1) là phần mở rộng hoặc nâng cấp kỹ thuật số của bộ não sinh học bao gồm các nghiên cứu về xây dựng cơ sở tri thức, công nghệ MRC (Machine Reading Comprehension), công nghệ tự động suy luận, công nghệ học máy. Giai đoạn đầu tiên tập trung vào nghiên cứu và phát triển các công nghệ cốt lõi cho giao tiếp dựa trên tri thức chung. Giai đoạn thứ hai tập trung phát triển các công nghệ ứng dụng giao tiếp tư vấn trong các lĩnh vực y tế, pháp lý, tài chính. Giai đoạn thứ ba phát triển hệ thống đa ngôn ngữ.
Với mục tiêu phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực xử lý ngôn ngữ, dự án Exobrain có 3 giai đoạn tương ứng với 3 nhiệm vụ chính: (1) Nhiệm vụ 1 do viện nghiên cứu điện tử và viễn thông Hàn Quốc (ETRI) chủ trì phát triển công nghệ nền tảng WiseQA là nền tảng tri thức tiến hóa cho các dịch vụ tri thức nâng cao của con người; (2) Nhiệm vụ 2 do công ty Saltlux chủ trì phát triển nền tảng WiseKB là nền tảng tri thức tự học và công nghệ suy luận dựa trên phân tích dữ liệu lớn; (3) Nhiệm vụ 3 do Viện khoa học và công nghệ tiên tiến Hàn Quốc (KAIST) chủ trì phát triển công nghệ gốc Trí tuệ lai biểu tượng sâu dựa trên ngữ cảnh và xây dựng nguồn tri thức ngôn ngữ. Các nhà nghiên cứu của dự án Exobrain đã phát triển các công nghệ trí tuệ nhân tạo đẳng cấp thế giới như công nghệ Hỏi – Đáp chuyên sâu tìm câu trả lời cho câu hỏi ngôn ngữ tự nhiên trong tài liệu tìm kiếm được, công nghệ phân tích ngôn ngữ tiếng Hàn, công nghệ ứng dụng dựa trên mô hình ngôn ngữ học sâu và công nghệ suy luận dựa trên cơ sở tri thức [1].
Kế thừa thành công của dự án chính phủ Exobrain, Saltlux tiếp tục phát triển thành công sản phẩm ADAM.AI có khả năng học tri thức từ 600 ngàn quyển sách, trả lời được 20 triệu câu hỏi. Sản phẩm đem đi thi đấu chương trình gameshow Scholarship Quiz (tương tự như Đường lên đỉnh Olympia) với 4 người từng đoạt giải trong cuộc thi vào tháng 11 năm 2016 và đạt được số điểm chung cuộc là 510 điểm (trong tổng số điểm có thể là 600), áp đảo người về thứ hai 160 điểm.
Qua kinh nghiệm tham gia dự án Exobrain và thời gian dài kiên trì tập trung đầu tư nghiên cứu, phát triển sản phẩm Dữ liệu lớn, Trí tuệ nhân tạo, máy dịch tự động phục vụ giao tiếp con người bao gồm giao tiếp giữa người – người, giao tiếp giữa người-máy, giao tiếp giữa máy – máy, Saltlux trở thành doanh nghiệp công nghệ nguồn hàng đầu trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0 của Hàn Quốc [3][4]. Vào tháng 6/2020, Saltlux sở hữu số lượng bằng sáng chế trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo nhiều nhất tại Hàn Quốc[5]. Công ty Saltlux nhận được đầu tư 32 tỷ won (~29 triệu USD) vào năm 2018 và đồng thời là công ty AI đầu tiên IPO thành công trên sàn chứng khoản KOSDAQ vào năm 2020[6]. Trong Chiến lược quốc gia về trí tuệ nhân tạo Hàn Quốc[3] do chính phủ Hàn Quốc công bố vào tháng 12/2019, công ty Saltlux cũng được nhắc đến là công ty dẫn đầu về Trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn của Hàn Quốc.
Tài liệu tham khảo:
1. ETRI has greatly accelerated the settlement of Korean AI through Exobrain research, Tháng 6/2023, https://www.eurekalert.org/news-releases/991706
2. Trang chủ dự án Exobrain http://exobrain.kr/
3. National Strategy for Artificial Intelligence, https://www.msit.go.kr/bbs/view.do?sCode=eng&nttSeqNo=9&bbsSeqNo=46&mId=10&mPid=9
4. Trí tuệ nhân tạo trong thời đại số: Bối cảnh thế giới và liên hệ với Việt Nam, Thư viện Quốc hội, Tháng 08/2018, https://thuvienso.quochoi.vn/handle/11742/58595
5. Gwangju City, Saltlux AI Big Data Center Promotion, Tháng 03/2020, https://smartcity.go.kr/en/2020/03/11/%EA%B4%91%EC%A3%BC%EC%8B%9C-%EC%86%94%ED%8A%B8%EB%A3%A9%EC%8A%A4-%EC%9D%B8%EA%B3%B5%EC%A7%80%EB%8A%A5-%EB%B9%85%EB%8D%B0%EC%9D%B4%ED%84%B0%EC%84%BC%ED%84%B0-%EC%84%A4%EB%A6%BD-%EC%B6%94%EC%A7%84/
6. 솔트룩스, 320억원 투자 유치 완료…신규 AI 챗봇 공개, Tháng 08/2018, https://biz.chosun.com/site/data/html_dir/2018/08/09/2018080902124.html
7. Lịch sử công ty Saltlux https://www.saltlux.com/en/company/history/
8. Lịch sử công ty Saltlux Technology, https://saltlux.vn/cong-ty-saltlux-technology/
9. 솔트룩스, 윤석열 정부 키워드 ‘디지털 플랫폼 정부’ 수혜, Tháng 05/2022, https://www.hankyung.com/economy/amp/2022052632155
10. Digital, the Door to a Better World: Digital Government Strategy and Cases in Korea, https://www.worldbank.org/en/events/2022/02/09/digital-the-door-to-a-better-world-digital-government-strategy-and-cases-in-korea#3
11. Public service information at your fingertips, Tháng 05/2022, https://blogs.worldbank.org/governance/public-service-information-your-fingertips
12. Hàn Quốc: Trợ lý ảo GoodPy phục vụ người dân sử dụng dịch vụ chính phủ số, Tháng 09/2022, https://www.mic.gov.vn/ipv6/Pages/TinTuc/155009/Han-Quoc–Tro-ly-ao-GoodPy-phuc-vu-nguoi-dan-su-dung-dich-vu-chinh-phu-so.html
13. Sản phẩm Talkbot Studio, https://www.saltlux.com/en/product/talkbot/
14. “국민비서 – GoodPy”, https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%AD%EB%AF%BC%EB%B9%84%EC%84%9C
15. Bản đồ thực thi thể chế trên Cổng dịch vụ công quốc gia, https://dichvucong.gov.vn/p/home/dashboard-chi-tieu-tien-do-bo.html
